Özellikle bacaklarda görülen, cilt yüzeyine yakın damarların kıvrımlı bir hale gelmesiyle ortaya çıkan sağlık durumu varis olarak adlandırılır. Varis neleri sevmez diye sorulduğunda, aslında dolaşımı zorlaştıran ve damar sağlığını olumsuz etkileyen faktörler sıralanabilir.
Genetik yatkınlık, uzun süre ayakta durmak veya oturmak gibi durumlar varis oluşumuna neden olabilen başlıca etkenlerdir. Her ne kadar büyük bir kesim varisin sadece estetik bir sorun olduğunu düşünse de varis ilerleyen aşamalarda ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Varis belirtileri aşağıdaki gibi listelenebilir:
Varis, damar yapısına göre farklı türlerde karşımıza çıkabilir. Hangi tip varis türüne sahip olursanız olun, varis neleri sevmez sorusuna verilecek cevap hemen hemen aynıdır: Dolaşımı yavaşlatan ve damar sağlığını zorlaştıran her etken, varis oluşumunu artırır.
Genellikle kılcal damar varisleri, retiküler varisler ve büyük toplardamar varisleri olarak üç gruba ayrılan bu türler, her biri farklı belirtilerle kendini gösterir ve farklı derecede rahatsızlık verebilir.
Bilindiği gibi varis, kişinin yaşam kalitesini etkileyen ve gündelik hayatta rahat hareket etmeyi zorlaştıran bir rahatsızlıktır. Varis sorunu yaşayan kişiler için bazı alışkanlıklar ve durumlar bu problemi daha da şiddetlendirebilir.
Varisin getirdiği ağrı, şişlik ve rahatsızlık hissi zaten yeterince zorluyken, varis neyi sevmez, varisi neler tetikler vb gibi konuları göz önünde bulundurmak gerekir. Dolayısıyla, varisi olan bireylerin bazı alışkanlıklarını ve yaşam tarzlarını gözden geçirmesi, rahatsızlığın etkilerini hafifletmede faydalı olabilir.
Sabit pozisyonda uzun süre durmak, kan dolaşımını zorlaştırır ve bacaklarda basıncı artırır. Bu durum, varislerin daha belirgin hale gelmesine ve ağrıların artmasına yol açabilir.
Yüksek topuklu ayakkabılar, bacak kaslarının doğru çalışmasını engelleyerek kan dolaşımını zorlaştırır. Sürekli bu tür ayakkabıları giymek varis ağrılarını artırabilir ve damarların daha belirginleşmesine neden olabilir.
Hamam, sauna veya sıcak banyo gibi aşırı sıcak ortamlar damarların genişlemesine yol açar. Bu durum varislerin daha belirgin hale gelmesine ve şişkinliğin artmasına sebep olur.
Sigara, damarları daraltır ve kan dolaşımını olumsuz etkiler. Varis hastaları için sigara kullanımı, damar sağlığını daha da kötüleştirebilir.
Ağır nesneler kaldırmak, bacak damarlarında basıncı artırarak varisleri kötüleştirebilir. Düzenli olarak ağır yük taşımak, varis ağrılarını tetikleyebilir ve damarların daha belirginleşmesine neden olabilir.
Beslenme alışkanlıkları damar sağlığını etkiler. Özellikle aşırı tuz tüketimi, vücutta sıvı tutulumuna neden olarak bacaklarda şişmeye yol açabilir. Varisi olan kişi ne yememeli sorusunun cevabı aslında oldukça detaylıdır. Ancak kısaca gruplama yapmak gerekirse, aşağıdaki gıda gruplarını varisi olanlar dikkatli tüketmeli veya hiç tüketmemelidir:
Varis şikayeti yaşayanlar için, rutin yaşamlarının ötesinde etkili çözümler aramak yaşam kalitelerini artırabilir. Varise en çok ne iyi gelir sorusunun cevabı kişiden kişiye değişir. Çünkü her birey varisi farklı belirtide veya şiddette deneyimler. Ancak varisle başa çıkmak, dolaşımı desteklemek ve damar sağlığını iyileştirmek için farklı yollar denemek mümkün.
Varis belirtilerinizi nasıl azaltabileceğinizi veya tedavi edebileceğinizi öğrenmek için vakit kaybetmeden kalp ve damar cerrahisi uzmanı ile görüşmeniz gerektiğini unutmayın. Doktorunuzun bilgisi dahilinde varise iyi gelebilecek şeyleri yapabilirsiniz.
Günde birkaç kez bacaklara soğuk suyla yapılacak masaj, kan dolaşımını hızlandırır ve damarları sıkılaştırmaya yardımcı olur. Bu pratik yöntem, varis ağrısını hafifletirken bacaklarda rahatlama sağlar.
At kestanesi ekstresi, kan dolaşımını iyileştirici etkisiyle bilinir ve damar sağlığını destekler. Düzenli kullanımda varislerin görünümünü hafifletebilir ve şişlikleri azaltabilir.
Derin nefes almak, dolaşımı hızlandırarak kan akışını iyileştirir ve vücudun oksijenlenmesine yardımcı olur. Her gün birkaç dakika nefes egzersizi yapmak, damar sağlığını olumlu yönde etkileyebilir.
Gün içinde belirli aralıklarla ayakları kalp seviyesinin üzerinde tutmak, kanın geri akışını kolaylaştırır. Bu basit hareket, özellikle uzun süre ayakta kalan veya oturanlar için varis ağrılarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Lifli gıdalar, bağırsak sağlığını destekleyerek dolaşıma olumlu katkıda bulunur ve kabızlığı önler. Özellikle sebzeler, tam tahıllar ve baklagiller tüketmek, damar sağlığı için önemlidir.
Limon, lavanta veya selvi gibi esansiyel yağlar, damarları sıkılaştırıcı özellikleriyle bilinir. Hafifçe yapılan masajla bu yağları bacaklara uygulamak, varis ağrısını hafifletebilir ve rahatlama sağlar.
Varis oluşumunu tamamen engellemek mümkün değildir. Ancak sağlıklı alışkanlıklarla bu süreci geciktirmek veya hafifletmek elbette mümkündür. Günlük yaşamda alacağınız basit önlemler, damar sağlığınızı destekleyerek varis gelişimini geciktirmekte etkili olabilir.
Bacaklarınızda varis oluşumu gözlemlediğinizde vakit kaybetmeden bir kalp ve damar cerrahisi uzmanı ile görüşmelisiniz. Çünkü her ne kadar varis neleri sevmez veya varis için neler yapılmalı gibi konular üzerinde bilgi sahibi olsanız da varis kendiliğinden zaman içerisinde geçen bir rahatsızlık değildir.
Doktorunuz görüşmeniz sırasında varisin hangi aşamada olduğunu gözlemleyip size özel bir tedavi planı çıkaracaktır. Ayrıca, varis çok ileri aşamada olmadığı sürece ameliyatsız ve kısa süre içerisinde tedavi edilebilir bir toplardamar hastalığıdır.
Doktorunuzun uygulayabileceği varis tedavi çeşitleri aşağıdaki gibidir: