Toplumda oldukça yaygın bir sorun olan ve estetik kaygıların yanı sıra ciddi sağlık problemlerine yol açabilen varis, tedavisi olan bir hastalıktır. Varis başlangıcı genetik faktörler, hareketsiz yaşam tarzı, uzun süre ayakta kalma veya oturma, aşırı kilo veya hormonal değişimler dolayısıyla gözlemlenebilir.
Varis başlangıcı olanlar ne yapmalı sorusuna verilecek en iyi cevap elbette doktor kontrolünde yatıyor. Eğer bacaklarınızda varis oluşmaya başladıysa, sizi rahatsız etmese dahi, bir kalp ve damar cerrahisi uzmanı ile görüşmelisiniz. Çünkü varis, temelde vücudunuzdaki kanı kalbinize taşıyan toplardamarların hastalığıdır.
Varis başlangıcı neden olur sorusunun pek çok farklı cevabı olabilir. Bu sebepler genetik faktörlerden yaşam tarzı alışkanlıklarına kadar geniş bir yelpazede yer alabilir. Varis ilk belirtileri gözlemlenmesine sebep olabilecek potansiyel faktörler aşağıdaki gibi özetlenebilir.
Aile geçmişinde varis problemi olan bireylerde varis oluşma riski daha yüksektir. Genetik yatkınlık, damar duvarlarının zayıf olmasına ve kapakçık yapılarında bozukluğa neden olabilir ve bu da varis gelişimini tetikleyebilir.
Uzun süre oturmak veya ayakta kalmak, bacaklardaki kan dolaşımını olumsuz etkiler. Hareketsizlik, kanın bacak damarlarında birikmesine ve basıncın artmasına neden olarak varis oluşumunu hızlandırır.
Fazla kilo, bacak damarlarına ekstra baskı yapar ve varis riskini artırır. Obezite, damar duvarlarının zayıflamasına ve kanın geri akışının zorlaşmasına neden olabilir.
Hamilelik dönemi, hormon seviyelerinin değişmesi ve rahmin büyümesi nedeniyle varis riskini artırabilir. Artan kan hacmi ve hormonların damar duvarlarına etkisi, hamilelik sırasında varis oluşumunu tetikleyebilir.
Hormon düzeylerindeki değişiklikler, özellikle kadınlarda varis oluşumunu etkileyebilir. Ayrıca, doğum kontrol hapları, menopoz ve hormonal tedaviler de varis riskini artırabilir.
Yaşlandıkça damarlar esnekliğini kaybeder ve zayıflar. Bu durum, varis oluşumunu kolaylaştırır.
Dar kıyafetler ve yüksek topuklu ayakkabılar, bacaklardaki kan dolaşımını engelleyerek varis riskini artırır.
Bazı meslekler, varis riskini artırabilir. Özellikle uzun süre ayakta kalan veya oturan meslek gruplarında çalışan kişilerde varis görülme olasılığı yüksektir.
Genellikle göz ardı edilen ve hafif belirtilerle kendini gösteren bir süreç olan varis başlangıcı, belli başlı belirtilere sahiptir. Varis başlangıcı nasıl anlaşılır diye merak ediyorsanız ve vücudunuzu gözlemlemek istiyorsanız, aşağıdaki belirtilere sahip olup olmadığınızı kontrol edebilirsiniz.
Varis başlangıcı belirtileri fark edildiğinde önlem almak, ileride yaşanacak sağlık sorunlarını engellemek için büyük önem taşır. Eğer bacaklarınızda varis oluşmaya başladığını fark ettiyseniz ve varis başlangıcında ne yapılmalı öğrenmek istiyorsanız, aşağıdaki önerileri uygulayabilirsiniz.
Hareketsiz bir yaşama sahip olmak bacaklarınızda varis görülme olasılığını artıracaktır. aşağıdaki egzersizleri düzenli bir şekilde uygulayarak bacaklarda varis başlangıcı oluşmasını erteleyebilirsiniz.
A Harfi Egzersizi
Bu egzersiz, bacak kaslarınızı çalıştırarak kan dolaşımını artırır. Ayakta durun, bir bacağınızı yana doğru açın ve havada A harfi çizin. Her bacak için 15 tekrar, 3 set yapın. Haftada 3-4 kez bu egzersizi uygulayarak varis riskini azaltabilirsiniz.
Squat
Squat, bacak kaslarınızı güçlendirir ve kan dolaşımını destekler. Ayaklar omuz genişliğinde açık, sırtınızı düz tutarak dizlerinizi bükün ve çömelin. 15 tekrar, 3 set yapın. Haftada 3-4 kez squat egzersizi, varis oluşumunu engellemek için faydalıdır.
Bisiklet
Bisiklet sürmek, bacak kaslarını çalıştırır ve dolaşımı hızlandırır. Haftada 3-4 kez, 30-45 dakika bisiklet sürmek varis riskini azaltır. Evde sabit bisiklet kullanarak da aynı etkiyi elde edebilirsiniz.
Merdiven Çıkmak
Merdiven çıkmak, bacak kaslarını güçlendirir ve kan dolaşımını artırır. Günde 10-15 dakika merdiven çıkmak, haftada 3-4 kez tekrarlanarak varis ilk belirtileri oluşumunu engelleyebilir. Asansör yerine merdivenleri tercih edin.
İdeal kiloda kalmak, varis riskini azaltmada önemlidir. Fazla kilo, bacak damarlarına ekstra yük bindirir ve varis oluşumunu hızlandırır. Dengeli beslenme ve düzenli egzersiz ile ideal kilonuzu koruyarak varis riskini azaltabilirsiniz.
Kan dolaşımını iyileştirmek ve bacaklardaki basıncı azaltmak için gün içerisinde belirli aralıklarla ayaklarınızı yukarı kaldırarak dinlenebilirsiniz. Varis başlangıcı olanlar ne yapmalı sorusu için ayakları yukarı kaldırarak dinlenmek en kolay önerilerden biridir.
Yatarken bacaklarınızı yastıkla destekleyerek kalp seviyesinin üzerine çıkarın. Günde sadece 15 dakika bacaklarınızı bu şekilde dinlendirerek varis oluşumu riskini azaltabilirsiniz.
Soğuk su, bacaklardaki damarları daraltarak kan dolaşımını hızlandırır ve şişliği azaltır. Her gün 5-10 dakika boyunca bacaklarınıza soğuk su uygulayarak varis riskini azaltabilirsiniz. Bu uygulama, bacaklardaki ağrı ve şişliği de hafifletir.
Aşırı sıcak hava ve sıcak banyo, damarların genişlemesine neden olarak varis riskini artırır. Sıcak havalarda uzun süre güneş altında kalmaktan kaçının ve ılık su ile duş alın. Bu şekilde, bacak damarlarını koruyarak varis oluşumunu engelleyebilirsiniz.
Rahat ve sıkmayan kıyafetler, bacaklardaki kan dolaşımını engellemez. Dar pantolonlar ve yüksek topuklu ayakkabılar, varis riskini artırır. Rahat ayakkabılar ve bol kıyafetler giyerek bacak sağlığınızı koruyabilirsiniz. Ayrıca, uzun süre ayakta kalmamaya özen göstermeniz gerektiğini unutmayın.
Unutulmamalıdır ki sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve doğru yöntemlerle varis riskini azaltmak mümkündür. Her ne kadar varis oluşumunu tamamen engellemek mümkün olmasa da yukarıdaki önerilerimizi dikkate alıp uygulamaya geçirirseniz başlangıcı geciktirebilirsiniz..
Varis başlangıcı nasıl önlenir sorusu özellikle ilk evrede büyük bir öneme sahiptir. Belirtileri fark ettiğinizde zaman kaybetmeden bir kalp ve damar cerrahisi uzmanından randevu almalısınız. Doktorunuz muayene sonrasında uygun tedavi yöntemlerinden bahsedecektir.
Doktorunuzun tanı koymak için uygulayacağı testler aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Tanı aşamasından sonra doktorunuz Skleroterapi, lazer tedavisi ve kompresyon çorapları gibi varis başlangıcı tedavisi seçeneklerini uygulayabilir.
İlk evre varislerde etkili bir yöntem olan skleroterapi, varisli damarlara özel bir madde enjekte edilerek damarların kapanmasını ve zamanla kaybolmasını sağlar.
Lazer tedavisi, küçük varisli damarların yok edilmesinde kullanılan non-invaziv bir yöntemdir. Lazer ışınları, damar duvarlarını tahrip ederek damarların kapanmasına yardımcı olur.
Varis çorapları, bacaklarınızdaki damarları sıkıştırarak kan akışını destekler ve şişliği azaltır. Doktorunuz ihtiyacınıza uygun olan basınçtaki varis çorabını önerecektir. Doktorunuzun yönlendirmesi dışında varis çorabı kullanmamanız gerektiğini unutmayın.
Sonuç olarak, erken dönemde fark edilen belirtiler, yukarıda bahsedilen varis başlangıcı tedavisi seçenekleri ile kontrol altına alınabilir ve ilerlemesi engellenebilir. Doktorunuzun önerileri doğrultusunda uygun tedavi yöntemleri uygulayabilir ve bacak sağlığınızı koruyabilirsiniz.