Varis Nedir? Sebebi ve Tedavi Yöntemleri

Varis, toplardamarların deri altında mavi ve yeşil renkte, genişlemiş ve kıvrılmış olarak görülmesidir. Başlangıçta damarların genişlemesi sonucu şişlikler görülse de hastalık bulgularının artması ile büyük damar pakeleri oluşabilir ve hatta damar çatlamaları görülebilir. Varis ilk yıllarda çoğunlukla görüntü rahatsızlığı verse de daha sonra ağrıya yol açabilir. Toplardamar (venöz) yetmezlik gelişirse bacaklarda şişme meydana gelir.
 

Varis Neden Olur?

Varisin oluşum mekanizmasında pek çok faktör rol alır. Bu faktörleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

• Gebelik
• Şişmanlık
• Uzun süre ayakta kalmak
• Doğum kontrol hapları
• Hormon tedavileri
• Dar giysiler giymek
• Kabızlık
• Yaşlılık
• Genetik

Bu rahatsızlık, toplardamar kapakçığındaki yetmezlik sonucu oluşur. Kan sürekli geriye kaçar ve göllenir. Dolayısıyla damarda basınç artışı ve şişlik meydana gelir. Zamanla damarda genişleme artar ve kıvrılmalar olur. Kıvrılmalar sonucu oluşan varis, toplar damarın herhangi bir seviyesinde görülebilir.

 

 

Varis Belirtileri

Venöz yetmezliğin neden olduğu başlıca şikayetler şunlardır:

• Bacaklarda mavi mor şişlikler
• Ağrı
• Bacaklarda ağırlık hissi
• Bacaklarda şişlik
• Bacaklarda uyuşukluk
• Kaşınma
• Gece krampları

 

 

 

 

Varis Çeşitleri

Varisler, genellikle görünüm, yerleşim yeri ve şiddet açısından farklılık gösteren aşağıda sıraladığımız üç ana kategoriye ayrılır.

 

 

 

 

1. Kılcal Damar Varisleri (Telengiektazi veya Telenjiektazi):

Kılcal damar varisleri, cilt yüzeyine yakın bulunan ince damarların genişlemesi ve çatlaması sonucu oluşur. Genellikle "örümcek ağı" veya "yıldız damarları" olarak adlandırılırlar, çünkü görünüşleri ciltte örümcek ağlarına veya yıldız şekillerine benzer. Kılcal damar varisleri genellikle kozmetik bir endişe olarak kabul edilir ve genellikle ağrı veya rahatsızlık hissetmezsiniz.

 

 

 

 

2. Retiküler Varisler:

Retiküler varisler, daha büyük ve daha derin retiküler venlerin genişlemesi sonucu oluşurlar. Daha sıklıkla diz arkası, ayak bileği çevresi ve bacakların arka kısmında görülürler. Ciltten hafif kabarık ve mavi-mor renkte görünürler. Retiküler varisler ilerleme potansiyeline sahip olduğundan tedavi edilmesi ayrıca önem taşır.

 

 

 

 

3. Büyük Toplardamar Varisleri:

Büyük toplardamar varisleri, bacaklardaki ana toplardamarlardan biri olan safen venin genişlemesi ve yetmezlik göstermesi sonucu ortaya çıkar. Bu tür varisler ciltten oldukça kabarık ve yeşilimsi bir renge sahip olabilirler. Bu aşamada, bacak ağrısı, şişlik, kaşıntı ve hatta cilt ülserleri gibi belirtileri gözlemleyebilirsiniz. Her bir varis türü, belirli özelliklere ve belirli tedavi seçeneklerine sahiptir. Varislerin türüne ve şiddetine bağlı olarak, tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi, skleroterapi, radyofrekans ablasyon, lazer ablasyon, glue ablosyon veya cerrahi müdahale bulunabilir. Varislerinizle ilgili endişeleriniz varsa veya tedavi seçenekleri hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız, bir uzmana danışmanız önemlidir.

 

 

 

 

Varis Sorunları

Başlangıçta sadece görüntü olarak rahatsızlık veren varisler, ilerleyen dönemlerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilirler. Bu sorunları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz: Ağrı ve Rahatsızlık: Varisler, bacaklarınızda ağrı, ağırlık hissi, yanma veya kaşıntı gibi rahatsızlık veren semptomlara yol açabilir.

Şişlik: Varislerin ilerlemesi, bacaklarınızda şişliğe neden olabilir. Bacaklarınızda ödem oluşabilir, bu da cilt altında sıvı birikimine işaret eder.

Cilt Değişiklikleri: İleri derecede varisler, cildinizde renk değişiklikleri, kahverengileşme veya morarma gibi estetik sorunlara neden olabilir.

Cilt Ülserleri (Yaralar): Varislerin ilerlemesi, bacaklarınızda cilt ülserleri veya açık yaraların oluşmasına yol açabilir. Bu yaraların iyileşmesi zor olabilir ve enfeksiyon riski taşır.

Derin Ven Trombozu (DVT): Varisler ,özellikle yerleşim yerleri derin venlerde ise veya büyük organ venlerinde oluşmuşlarsa nadiren de olsa pıhtılaşacak derin ben trombuzuna yol açabilir. Bu durum tedavisi güç olan ciddi bir tıbbi tablodur.

Pulmoner Emboli: DVT sonucu oluşan pıhtılar, akciğerlere ulaşıp pulmoner emboliye yol açabilir. Bu, yaşamınızı tehdit eden bir durumdur.

Damar İltihabı (Tromboflebit): Varislerin yakınında bulunan damarlarda iltihaplanma (tromboflebit) meydana gelebilir. Bu durum bacaklarınızda ağrı, şişlik ve kızarıklığa neden olabilir.

Toplardamar Yaralanmaları: Varisli damarların duvarları oldukça incelmiş ve normal yapılarını kaybetmiş olduklarından küçük bir darbe veya travma sonucu fışkırır tarzda kanamaya yol açabilir. Zamanında tedavi görmeyen varis hastalarının hastane acil servislerine başvuru nedenlerinden biri de budur.

Bacak Ülserleri: İlerlemiş varisler, bacaklarınızda yaraların oluşmasına yol açabilir. Bu ülserler uzun süre iyileşebilir ve ciddi enfeksiyon riski taşırlar.

Yorgunluk ve Hareket Kısıtlılığı: Varisler, bacaklarınızda sürekli yorgunluk hissi ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Bu durum da günlük yaşamınızı olumsuz etkileyebilir.

 

 

 

 

Varis Nasıl Geçer?

Varisin semptomlarını hafifletmek ve tedavi etmek için kullanılan ilaçlar, venotonik ve vazoaktif özelliklere sahiptir. Bu ilaçlar, ödem oluşumunu ve ağrıyı azaltarak hastaların şikayetlerini hafifletebilirler. Kalsiyum dobesilat, diosmin hesperidin ve okserutin gibi etken maddeler içeren ilaçlar, tedavide önemli bir rol oynamaktadır. Ancak,ilaçla varis tedavisi ileri aşamalarda maalesef işe yaramaz. Bu noktada, hastalar için farklı tedavi seçenekleri mevcuttur. Bunlar arasında klasik cerrahi müdahale yani varis ameliyatı, lazer, radyofrekans ablasyon veya damar yapıştırma gibi ameliyatsız yöntemler bulunmaktadır.

Günümüzde yaygın olarak kullanılan yöntemlerden biri, endovenöz lazer ablasyon (EVLA) veya endovenöz radyofrekans ablasyon (EVRFA) gibi işlemlerdir. Bu yöntemler, klasik cerrahiye göre daha yüksek başarı oranlarına ve daha düşük nüks riskine sahiptirler. Hem hastalar hem de cerrahlar için son derece rahat ve etkili bir seçenektirler.

 

 

 

 

Varis Gelişimini Engellemek ve Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler

Düzenli Egzersiz Yapmak: Aktif bir yaşam tarzı sürdürmeniz, kan dolaşımını artırarak varis gelişimini önleyebilir. Yürüyüş, bisiklet sürme veya yüzme gibi düzenli egzersizler bacak kaslarınızın çalışmasına yardımcı olur ve toplardamarların sağlıklı bir şekilde kan taşımasına destek olur.

Uzun Süre Ayakta Durma veya Oturma Pozisyonundan Kaçınmak: Özellikle meslek gereği uzun süre ayakta durma veya oturma pozisyonunda çalışan kişiler, belli aralıklarla bacaklarını hareket ettirmeli ve dinlendirmelidirler. Bu, kan akışının düzenli olmasına yardımcı olur.

Fazla Kilolardan Kaçınmak: Fazla kilo, bacaklardaki damarlar üzerinde artan bir yük oluşturabilir. Kilo kontrolü yapmanız, varis riskini azaltabilir.

Dar Giysiler Giymemek: Sıkı veya dar giysiler giymek, bacaklarınızdaki kan akışını kısıtlayabilir. Rahat giysiler tercih ederek, kan dolaşımınızı destekleyebilirsiniz.

Kabızlıktan Korunmak ve Yüksek Lifli Besinler Tüketmek: Kabızlık venöz basıncı artıran nedenlerden biridir. Kronik hale gelmesi bacaklarda ve makat bölgesinde varis oluşumuna neden olabilir . Bu nedenle yeterli miktarda su içilmesi , lifli beslenmeye özen gösterilmesi , düzenli barsak faaliyetinin sağlanması için günlük egzersiz rutini oluşturmalıdır

Ayakları Zaman Zaman Yukarı Kaldırmak: Bacakları yükseltmek, bacaklarda biriken kanın daha iyi dolaşmasına yardımcı olabilir. Özellikle dinlenme sırasında ayakları yükselterek bacaklarınızdaki şişliği azaltabilirsiniz.

Varis Çorabı Kullanmak: Varis çorapları, bacaklardaki kanın daha iyi yukarı doğru akmasına yardımcı olur. Doktor önerisiyle uygun bir varis çorabı seçebilir, varis belirtilerini hafifletebilirsiniz.

Bu önlemler, varis gelişimini önlemeye veya mevcut varislerin ilerlemesini durdurmaya yardımcı olabilir. Ancak varis belirtileri veya riski taşıyorsanız, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek her zaman önemlidir.

 

 

 

 

Sık Sorulan Sorular

 

 

 

1. Varis çorabı ne işe yarar?

Varis çorapları, bacaklarda kanın toplardamarlardan daha iyi yukarı doğru pompalanmasına yardımcı olur ve bacaklarda şişme, ağrı ve yorgunluğu azaltabilir. Ayrıca varis çorapları, varisli damarların daha fazla genişlemesini ve kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir.

 

 

 

2. Genç yaşta varis neden olur?

Varis sadece ilerleyen yaşlarda değil genç yaşta da görülebilir. Bunun çeşitli nedenleri vardır. Ailede varis hikayesi varsa, çok hareketsiz bir yaşam sürülüyor ise, uzun süre ayakta veya oturarak sabit durulan mesleklerde çalışılıyor ise ve hamilelik dönemlerinde genç hastalarda varis oluşma ihtimali yükselir.

 

 

 

 

3. Varis ağrısına ne iyi gelir?

Varis aslında çok da ağrı yapmaz. Ancak gün sonuna doğru bacaklarınızda hafif ağrı veya rahatsızlık hissedebilirsiniz. Bu durumlara karşı en iyi gelen şey bacaklarınızı uzatıp dinlendirmektir. Eğer mümkünse, bacaklarınızın altına bir yastık koyarak yükseltirseniz, ağrının daha hızlı azalmasını sağlayabilirsiniz. Ek olarak, duştan çıkmadan önce bacaklarınıza soğuk su tutarsanız, bacaklarınızdaki ağrıları haffletebilirsiniz.

 

 

 

 

4. Varis için hangi doktora gidilir?

Kalp ve Damar Cerrahları, varislerin tanı ve tedavisi konusunda uzmanlık sahibi tıbbi profesyonellerdir. Bu uzmanlar, varislerin değerlendirilmesi, teşhisi ve tedavi yöntemlerinin planlanması konularında yardımcı olabilirler.